یادداشت‌های یک طلبه

اگر سرانجام مطلوب انسان به کمال رسیدن او است،

و اگر به کمال رسیدن در سایه‌ی تقوا حاصل می‌شود،

پس سرانجام مطلوب انسان جز با تقوا به دست نمی‌آید:

« الْعاقِبَةُ لِلتَّقْوى ‏» ( طه : 132)

«مرغ همسایه را غاز دیدن»، حکایت این روزهایی مردان و زنان ی است که زنان و مردان به‌ظاهر زیبا و جنتلمن دیگر را بهتر از همسر خود می ‌ پندارند .

« خودکم‌بینی» که در انسان رسوخ کند، داشته ‌ های معنوی و خوبی ‌ های اخلاقی همسر خودش ، به چشم نمی ‌ آیند؛

و حال‌آنکه ایمان، غیرت، وفاداری و خانواده‌دوستی که همسر انسان از بهره ‌ مند است بسیار باارزش ‌ تر از ظاهر زیبا و ثروت کسانی است که زشتی ‌ های باطنی خود را پشت ظاهر زیبایشان مخفی کرده ‌ اند :

« هرگز چشمان خود را به نعمت‌های مادّى که به گروه ‏ هایى از آنان داده ‏ ایم، میفکن ! این‌ها شکوفه ‏ هاى زندگى دنیاست تا آنان را در آن بیازماییم؛ و روزى پروردگارت بهتر و پایدارتر است ‏ ». [1]

مؤمنمی‌بیند؛ کافرهم می‌بیند. مؤمن می‌شنود؛ کافر هم می‌شنود.

فرق این دو در دیدن و شنیدن نیست؛ فرق آن‌ها در اندیشیدناست.

مؤمن مخلوقات را به دید آیات الهی می‌نگرد؛ اینکه این‌ها به‌خودی‌خود به وجود نیامده‌اند؛ اینکه مدبری دانا و حکیم آن‌ها را تدبیر می‌کند؛ و اینکه هیچ‌یک از آن‌ها بیهوده آفریده نشده‌اند؛ ولی کافر فقط به دیدن قناعت می‌کند و دیگر به خالق، مدبر و هدف از خلقت آن‌ها نمی‌اندیشد :

« آیا در زمین گردش نکرده ‏ اند تا دل ‏ هایى داشته باشند که با آن‌ها بیندیشند، یا گوش ‏ هایى که با آن‌ها بشنوند؟ حقیقت این است که چشم ‏ ها کور نیست، بلکه دل ‏ هایى که در سینه ‏ هاست کور است ».

یکی از دعاهایی خواندنش در هر شب جمعهمستحب است این دعا است:

« یَا دَائِمَ الْفَضْلِ عَلَى الْبَرِیَّةِ یَا بَاسِطَ الْیَدَیْنِ بِالْعَطِیَّةِ یَا صَاحِبَ الْمَوَاهِبِ السَّنِیَّةِ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ خَیْرِ الْوَرَى سَجِیَّةً وَ اغْفِرْ لَنَا یَا ذَا الْعُلَى فِی هَذِهِ الْعَشِیَّةِ»

المصباح (جنة الأمان الواقیة)، ص 647؛ کفعمى، دار الرضی (زاهدی) - قم، چاپ دوم، 1405 ق.

ترجمه‌ی دعا:

اى خدایى که فضل و کرمت بر خلق دائم است و دو دست عطا و بخششت به‌جانب بندگان دراز است؛ اى صاحب بخشش‌هاى بزرگ؛

درود فرست بر محمد و آلش که در اصل خلقت و فطرت بهترین خلق هستند؛ اى خداى بلندمرتبه در همین شب گناه ما را ببخش.

روایت شده که خداوند سبحان به حضرت موسى علیه‌السلام فرمود:

«یَا مُوسَى ادْعُنِی عَلَى لِسَانٍ لَمْ تَعْصِنِی بِهِ» ( اى موسى! مرا با زبانى بخوان که با آن گناه نکرده باشى)!

حضرت موسى علیه‌السلام عرضه داشت: چنین زبانى را در کجا مى‏توانم بیابم؟

خداوند فرمود: «ادْعُنِی عَلَى لِسَانِ غَیْرِکَ» ( مرا با زبان دیگران بخوان).

عدة الداعی و نجاح الساعی، ص183؛ ابن فهد حلى، دار الکتب الاسلامی، چاپ اول، 1407 ق

مگر دوست داشتن فرزند را می ‌ توان توصیف کرد؟ !

دوست داری همه هستی ‌ ات را فدایش کنی؛

تمام دغدغه ‌ ات این است که مبادا خاری به پایش فرو رود !

ولی اوضاع قیامت فرق می ‌ کند !

در شدت اهوال روز جزا همین بس که مجرم دوست دارد فرزندش را فدا کند تا از عذاب رهایی یابد :

« یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدی مِنْ عَذابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنیهِ ». [1]

در قرآن کریم، همسران لباس یکدیگر معرفی شده‌اند:

« هُنَّ لِباسٌ لَکُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ » (سوره بقره، آیه 187)

زنانتان براى شما (همچون) لباسند و شما براى آنها (همچون) لباس هستید

در تشبیه همسر به لباس، نکات و لطایف بسیارى نهفته است:

* لباس باید در طرح و رنگ و جنس مناسب انسان باشد، همسر نیز باید کفو انسان و متناسب با فکر و فرهنگ و شخصیّت انسان باشد.

* لباس مایه‏ى زینت و آرامش است، همسر وفرزند نیز مایه‏ى زینت و آرامش خانواده‏اند.

* لباس عیوب انسان را مى‏پوشاند، هریک از زن و مرد نیز باید عیوب و نارسایى‏هاى یکدیگر را بپوشانند.

* لباس انسان را از سرما و گرما حفظ مى‏کند، وجود همسر نیز کانون خانواده را گرم و زندگى را از سردى مى‏رهاند.

* دورى از لباس، مایه‏ى رسوایى است، دورى از ازدواج و همسر نیز گاهى سبب انحراف و رسوایى انسان مى‏گردد.

* در هواى سرد لباس ضخیم و در هواى گرم لباس نازک استفاده مى‏شود، هر یک از دو همسر نیز باید اخلاق و رفتار خود را متناسب با نیاز روحى طرف مقابل تنظیم کند؛ اگر مرد عصبانى است، زن با لطافت با او برخورد کند و اگر زن خسته است، مرد با او مدارا کند.

* انسان باید لباس خود را از آلودگى حفظ کند، هر یک از دو همسر نیز باید دیگرى را از آلوده شدن به گناه حفظ نماید.

تفسیر نور، محسن قرائتى، ج‏1، ص 292 و 293